Sokakta oyun döneminin bitmesi, çalışan annelerin sayısının artması, çocuğun bakımını paylaşacak insan sayısının azalması, güvenlik kaygıları, bütçesel engeller derken aileler için yaz tatilleri kabus haline geldi. Tatiller; çocuk zamanını organik olarak dolduramadığı için, çocuğun zamanını doldurmaya çalıştığımız uzun bir zaman dilimi bizim için.
Okul olmadığında zamanını nasıl değerlendireceğini bilemeyen bir nesil var. Hal böyle olunca çare teknolojiye sarılmak oluyor. Peki ne yapacağız?
Çocuğum sıkıldım diye geldiği zaman ne hissediyorum?
Anne/babalar bu soruya genelde “sinirleniyorum” ya da “panik oluyorum” diyor. Çünkü kendimizi boş alanları doldurmaktan sorumlu hissediyoruz. Tabii zamanın ruhunun da bunda payı büyük. Biz de hiç boş kalmıyoruz. Boş kalmak nasıl bir şey unuttuk belki. Pek çok yetişkin zamanını yönetememekten şikayetçi. Bu durum çocuklara da küçüklüklerinden itibaren yansıyor. Zaman planlaması yapmayı öğrenemiyorlar çünkü ebeveynler bunu çocukların yerine yapıyor.
Yaz tatillerini planlarken mutlaka çocukları da işin içine katmalıyız. Çocuğumuzun yaşına uygun olarak, onun da fikirlerini ve isteklerini dinlemeli, demokratik bir şekilde tüm tatili planlamalıyız.
İhtiyaçları karşılamak önemli
Hepimizin olduğu gibi çocukların da öncelikli ihtiyaçları var. Ailesi ile kaliteli zaman ihtiyacı, oyun ihtiyacı, arkadaşları ile sosyalleşme ihtiyacı, enerjisini atma ihtiyacı, yalnızlık ihtiyacı, hayal kurma ihtiyacı gibi… İhtiyaçları karşılanmayan çocuk, çağın gerçeği olarak, en hızlı ve kolay çözümü seçiyor ve televizyona, tablete sarılıyor. Eğer bugüne kadar her sıkıldığında oyalanması için çocuğuma telefon/tablet verdiysem, yaz tatili gelince bu alışkanlık birdenbire değişmiyor.
Tatili nasıl planlayacağız?
Bir akşam tüm aile oturun ve tatil konusunu gündem yapın. Herkes isteklerini ve ihtiyaçlarını söylesin. Fikir söylemek serbest olsun. Bunları bir kağıda ya da tahtaya yazın. Sonra koşullarınıza göre eleme yapın ve kalanları bir takvime oturtun. Tüm bu süreçte baskın olmayın, her zaman çocuğunuzun da söz hakkı olsun. Çatışmaların olması çok doğal, endişelenmeyin. Bu sayede çocuklar demokratik bir müzakereyi öğreniyor. Ekran zamanlarını çocuğun yaşına göre belirleyin. Önceliğinizde oyun oynamak hep olsun.
Bu şekilde planlama yapmak neden önemli?
Tatilleri bu şekilde planladığımızda, tüm ailenin birlikte karar verdiği demokratik bir süreç işlemiş olur. Çocuklar da birey yerine konulup dinlendiği için, size problem çıkarma olasılıkları azalır. İş birliği yapmayı modellemiş olurlar. Çatışmanın da geliştirici olabileceği gözlemlenir. Müzakere yetenekleri gelişir. Hayatlarına dair insiyatif almayı öğrenirler. Zaman planlaması yapmayı pratik ederler. Başkalarının fikirlerine de saygı duymayı öğrenirler.
Kurallar önden net olursa tüm yaz rahat edersiniz.
Son olarak her boş vakit doldurulmak için değildir. Unutmayın, hepimizin boş alanlara ihtiyacı var!
İyi tatiller…
Zeynep İşman